Tweet

Email

Διάχυτες σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας των υπουργείων ήταν οι παρεμβάσεις παρόχων υπηρεσιών στο πλαίσιο του κυπριακού επενδυτικού προγράμματος, στην προσπάθεια τους να επέμβουν στις διαδικασίες εξέτασης αιτήσεων πολιτογράφησης, με βάση το ενδιάμεσο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής.

Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, εντοπίστηκε ότι ασκήθηκαν όχι μόνο πιέσεις ως προς τον χρόνο διεκπεραίωσης των αιτήσεων, αλλά και σημαντικές παρεμβάσεις, έως και υποδείξεις, ως προς την ικανοποίηση των κριτηρίων του ΚΕΠ. Στο στόχαστρο των παρεμβάσεων, με βάση τα όσα αναφέρει το πόρισμα, φαίνεται να ήταν τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, ή ακόμα και το Προεδρικό.

Όπως αναφέρεται στο πόρισμα, «οι παρεμβάσεις και οχλήσεις γίνονταν σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας των Υπουργείων και άλλων τμημάτων του Κράτους χωρίς διάκριση, από τον λειτουργό, μέχρι τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου, τον Υπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, προσπαθώντας να επέμβουν στη διαδικασία εξέτασης της αίτησης».

Σημειώνεται πως μερικοί πάροχοι υπηρεσιών συμπεριφέρονταν κατά τρόπο πιεστικό, τηλεφωνούσαν για να ενημερωθούν σε πιο στάδιο εξέτασης βρισκόταν η αίτηση που υπέβαλαν και είχαν άποψη για την εφαρμογή των κριτηρίων (εάν έπρεπε να εφαρμοστούν κατά γράμμα ή όχι).

Ταυτόχρονα, παρεμβάσεις προς τους δημόσιους λειτουργούς εντοπίστηκαν και από αξιωματούχους του Κράτους.

Σημειώνεται πως τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου πρώην Γενικοί Διευθυντές του Υπουργείου Εσωτερικών παρενέβαιναν στη διαδικασία εξέτασης της αίτησης για να δώσουν οδηγίες που δεν ήταν συμβατές με το θεσμικό πλαίσιο ή την πρακτική που ακολουθούσε το Υπουργείο Εσωτερικών κατά την εξέταση των φακέλων.

Η Ερευνητική Επιτροπή σημειώνει σε σχέση με τις παρεμβάσεις, πως «σε μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος, οι προσωπικές γνωριμίες, και δη με άτομα σε θέσεις κλειδιά, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι κάτι το αναπόφευκτο».

Έφτασαν μέχρι την πόρτα του Προεδρικού οι πιέσεις

Στο πόρισμα παρατίθεται αναφορά στην κατάθεση του υπουργού Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη, σύμφωνα με την οποία ορισμένοι, υψηλού κύρους δικηγόροι, όπως αναφέρει, είχαν φτάσει να χτυπήσουν μέχρι και την πόρτα του Προεδρικού.

Σημειώνεται πως σε ορισμένες περιπτώσεις, φαίνεται να γίνεται κατάχρηση των διαδικασιών και των όσων ζητούνται να υλοποιηθούν, με αποτέλεσμα να προτείνονται πολιτικές οι οποίες εξυπηρετούν συμφέροντα μιας ομάδας παρόχων, που συνήθως έχουν πρόσβαση σε υψηλούς αξιωματούχους του Κράτους.

Σε άλλο σημείο του ενδιάμεσου πορίσματος, αναφέρεται πως «φαίνεται ότι και το Προεδρικό Μέγαρο υπήρξε δέκτης παρεμβάσεων από παρόχους υπηρεσιών και συμμετείχε ενεργά στη διαμόρφωση των διαφόρων πολιτικών που αφορούσαν τα επενδυτικά σχέδια, δίνοντας οδηγίες προς το υπουργείο Εσωτερικών».

Με βάση τα συμπεράσματα της Επιτροπής, ορισμένοι πάροχοι υπηρεσιών, που ήταν συνδεδεμένοι και με πολιτικά πρόσωπα, δείχνουν ότι κάποιες φορές χρησιμοποιούσαν τη σχέση αυτή, προκειμένου να πιέσουν και να επηρεάσουν τα υπουργεία Εσωτερικών/Οικονομικών, ακόμη και το Προεδρικό, είτε ως προς την επίσπευση εξέτασης των αιτήσεων τους είτε ως προς την έγκριση αιτήσεων πολιτογράφησης παρεκκλίνοντας από τα σε ισχύι κριτήρια.

«Ήταν θέμα ηθικής και επαγγελματισμού από πλευράς των παρόχων υπηρεσιών, αλλά ταυτόχρονα σε αρκετές περιπτώσεις συνιστούσε και θέμα ανοχής από πλευράς των δημοσίων λειτουργών και των αξιωματούχων του Κράτους, οι οποίοι βρίσκονται στις θέσεις τους για να προσφέρουν υπηρεσίες προς το κράτος», επισημαίνει η Ερευνητική Επιτροπή.

Όλοι γνώριζαν, λίγοι κατονόμασαν

Η πρακτική να απορρίπτεται αρχικά μια αίτηση διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις ή τα κριτήρια και ακολούθως να παρεμβαίνουν πάροχοι, ή άλλοι παράγοντες για να «επεξηγηθούν» προς το Υπουργείο διάφορα σημεία, να τονιστεί η σημασία της επένδυσης του επενδυτή ή να υποβληθούν επιπλέον πληροφορίες για να «πειστεί» το Υπουργείο ότι οι προθέσεις του επενδυτή ήταν σοβαρές και η «ευκαιρία» της επένδυσης του δεν έπρεπε να χαθεί, παρατηρήθηκε σε αρκετούς φακέλους υψηλού κινδύνου που μελετήθηκαν, σύμφωνα με την Επιτροπή.

Σημειώνεται ότι σχεδόν όλοι όσοι προσήλθαν να προσφέρουν μαρτυρία περιέγραψαν παρόμοια περιστατικά, όπου πάροχοι υπηρεσιών «πολιορκούσαν κυριολεκτικά το Υπουργείο Εσωτερικών, Οικονομικών, ακόμα και το Προεδρικό στην προσπάθεια τους να εγκριθεί η αίτηση των πελατών τους και να ικανοποιηθούν τα αιτήματα τους».

«Όλοι σχεδόν οι μάρτυρες άκουσαν, είδαν, έζησαν, έτυχε να διαχειριστούν παρεμβάσεις από παρόχους υπηρεσιών, πολιτικά πρόσωπα, ακόμα και ιερωμένους (πέρα από τη γνωστή επιστολή του Αρχιεπισκόπου), αλλά στην Ερευνητική Επιτροπή όλοι (πλην μερικών εξαιρέσεων) ήταν πολύ διστακτικοί να κατονομάσουν, ή να γίνουν πιο συγκεκριμένοι», όπως αναφέρεται.

Χαρακτηριστικό υποθέσεων ψηλού κινδύνου

Οι αθέμιτες παρεμβάσεις αξιωματούχων ή/και λειτουργών ή παρεμβάσεις καθ’ υπέρβαση της συνήθους διαδικασίας περιλαμβάνονται στα κριτήρια των υποθέσεων που η Επιτροπή έκρινε ως υψηλού κινδύνου.

Στο μέρος της έκθεσης που αφορά στο υπουργείο Εσωτερικών, σημειώνεται πως οι αμοιβές για αγορά υπηρεσιών στο πλαίσιο του ΚΕΠ, μπορούσαν να οδηγήσουν σε παρεμβάσεις.

Σε ότι αφορά τις εποπτικές αρχές, σημειώνεται πως ΣΕΛΚ και Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, δεν δέχθηκαν καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές, σχετικές με τις εργασίες των εποπτευόμενών τους σε ότι αφορά στο ΚΕΠ, όπως υπερβολικές χρεώσεις και παρεμβάσεις προς κρατικές υπηρεσίες, άρα δεν διενήργησαν οποιαδήποτε έρευνα για το θέμα αυτό.